Hôm nay rảnh rảnh ngồi suy nghĩ lung tung, thế nào lại nhớ tới cốt truyện Fallout – cái game duy nhất mà khiến một đứa bị chóng mặt khi chơi góc nhìn thứ nhất như tôi, phải cắn răng cắn lợi mà chơi cho bằng được.
Thế giới của Fallout thực sự vô cùng đặc sắc, khi mà nó khiến chúng ta són đái ra quần trên mỗi chặng đường bằng nhiều cách, kể cả là quái vật mạnh như trâu hay những câu chuyện kinh dị, có thể khiến con người ta nín đái trong đêm.
Một trong số đó là câu chuyện về những con Robobrain, kẻ thù khó nhai cực kỳ ở Fallout 4, đằng sau những con robot nhìn như thùng máy giặt này, là một câu chuyện đậm chất kinh dị, kể về những nhà tù nuôi nhốt trí não con người, ép buộc chúng phải thực hiện các mệnh lệnh vĩnh viễn. Nó khá giống như đám Hybrid trong cốt truyện System Shock 2, nhưng ở mức độ vãi nồi hơn nhiều.
Nguồn gốc và sự ra đời
Bắt đầu lên kế hoạch và phát triển bởi General Atomics International dưới sự hợp tác từ RobCo Industries, trong cốt truyện Fallot thì Robobrain được thiết kế để thực hiện các nhiệm vụ đặc biệt, bao gồm cả dân sự lẫn quân sự. Điểm khác biệt của mẫu robot này là nó sử dụng một bộ não “sống” từ sinh vật, thay thế cho các trí thông minh nhân tạo, với hi vọng mở ra một kỉ nguyên mới của robot chiến đấu, phục vụ cho mọi trường hợp và mọi địa hình.
Trước khi trận đại chiến hủy diệt bắt đầu, General Atomics International đã thực hiện dự án Robobrain và nó được liệt vào hàng tuyệt mật. Các cơ sở nghiên cứu thường được đặt trực tiếp ngầm dưới những doanh trại, nằm dưới sự kiểm soát của quân đội, còn không thì là những nơi ít người qua lại tránh xa tầm mắt dân thường. Hoạt động trong những cơ sở nghiên cứu cực kỳ nghiêm ngặt, tới độ ngay cả những người lính nhận nhiệm vụ tại đó, cũng không thể biết được dự án này thực sự là gì.
Sự khác biệt lớn nhất của Robobrain nằm ở trung khu chỉ huy, khi các nhà khoa học sử dụng một bộ não của sinh vật sống thật, với tác vụ kiểm soát, điều khiển và lưu trữ, một bước tiến vượt bậc xóa nhòa ranh giới giữa con người và máy móc. Các thí nghiệm khởi điểm được thiết kế để tạo ra một bộ não dạng nửa sinh học nửa máy móc, nhưng sau đó nó đã được thay thế bởi việc lựa chọn các bộ não sống, để rồi sau đó chúng được chọn làm kim chỉ nam cho dự án Robobrain về sau.
Các thí nghiệm ban đầu sử dụng não của những loài linh trưởng như khỉ hay vượn, nhưng sau đó nó được thay thế hoàn toàn bởi não người. Nguồn cung não đến từ nhiều nguồn khác nhau, thí dụ như tử tù, tội phạm chiến tranh, tù nhân hoặc những kẻ xui xẻo được chọn. Quy trình tạo nên một bộ não hoàn hảo cho Robobrain rất dã man, nhưng theo tôi nó đầy tính nghệ thuật vì không phải đơn giản chỉ là cắt não người, đặt nó vào dung dịch nuôi cấy và lắp vào robot là xong.
Mục đích của dự án Robobrain nhằm tạo ra những siêu chiến binh, những người lính đặc biệt phải thực hiện mọi nhiệm vụ một cách tuyệt đối, với bộ não người không được có chút xíu suy nghĩ tự chủ nào. Để làm được điều đó các bộ não phải được lựa chọn cẩn thận, lý tưởng nhất là những cá thể trưởng thành với trí thông minh cao, đủ sức khỏe để trải qua phẫu thuật cắt não.
Những cá thể khác kém hơn thường sẽ dẫn đến thất bại và tự hủy, một số khác cần phải nuôi dưỡng để đủ sức thực hiện phẫu thuật. Trong cốt truyện Fallout, nếu như lang thang trong thế giới ở DLC Automatron ở Fallout 4, bạn sẽ gặp kha khá ghi chép về những phòng thí nghiệm, theo dõi từng cá thể được chọn và nuôi dưỡng chúng, nhằm thực hiện bước tiếp – cắt não khỏi cơ thể.
Quy trình cắt não được thực hiện như sau, vật chủ hiến não sẽ được buộc vào một thiết bị đặc biệt, sau đó là cắt bỏ các dây thần kinh nối tủy sống và phần còn lại của cơ thể. Bước tiếp theo là cắt phần xương sọ trên (nói cho dễ hiểu là giống như món óc khỉ ấy), tách phần não bộ và tủy sống nguyên vẹn ra ngoài, cho chúng vào một dung dịch đặc biệt để nuôi dưỡng. Trong quá trình này, những đau đớn điên cuồng từ việc phẫu thuật vẫn còn lưu giữ trong não, nó đóng vai trò quan trọng ở bước tiếp theo.
Khi bộ não đã được tách ra hoàn hảo, nó sẽ nằm dưới sự kiểm soát của những chuyên viên kỹ thuật và các nhà tâm lý học để theo dõi khả năng sinh tồn. Một số bộ não sẽ kháng cự lại những đoạn code lập trình để xóa kí ức, chúng vẫn giữ lại một chút kí ức gốc và coi như thất bại. Trong vài trường hợp khác thì bộ não cũng bị tổn thương bởi quá trình phẫu thuật, thì cũng coi như thất bại. Mục tiêu lý tưởng nhất là bộ não không còn nhớ chút gì về cuộc sống cũ, có phản ứng đủ để cấy ghép và thực hiện các nhiệm vụ trên thực địa.
Cấu tạo, tính năng và ứng dụng của các Robobrain
Bộ não sau khi đã đạt đủ điều kiện sẽ được cấy ghép vào những khung robot để cho ra đời một Robobrain hoàn chỉnh, cấu tạo thường thấy nhất của chúng là những khối tròn đặt trên hai bánh răng xích – với công suất lên tới 40 mã lực. Phần ngực là nơi chứa các bo mạch, nguồn năng lượng và cảm biến thông minh, với hai chiếc càng nối dài ra với những móc nhọn, nhằm mô phỏng lại cánh tay người để sử dụng vũ khí hoặc các tác vụ như năm ngón tay thông thường.
Bộ não – phần quan trọng nhất là trung tâm điều khiển được đặt trên đỉnh đầu, bảo vệ bởi lớp kính dày chống đạn, bên trong chứa dung dịch đặc biệt để nuôi não. Cấu tạo của một Robobrain về cơ bản để phục vụ hoàn toàn cho việc chiến đấu, với bánh răng xích giúp di chuyển nhanh, phần ngực đã qua kiểm tra chống chịu sức ép thủy lực và đôi cánh tay giúp sử dụng vũ khí. Về cơ bản thì Robobrain có thể sử dụng tất cả vũ khí như con người không có giới hạn, đó chính là nhờ bộ não với trí thông minh tự nhiên đi kèm khả năng xử lý thông số vượt trội, hơn bất cứ phần mềm nhân tạo nào.
Nhưng cấu tạo này cũng có một nhược điểm khá dễ thấy, đó là phần đầu quá dễ thấy với bộ não là điểm yếu trí mạng, bất kì tổn thương nào có thể gây đục thủng lớp kính chống đạn, cũng đủ để khiến cho dung dịch bên trong bị rò rỉ, gây ra những tổn thương nặng nề không thể phục hồi, cũng như tổn hại tới phần mềm đính kèm. Một số Robobrain có khả năng tự sửa chữa nếu đủ thời gian, về phần bộ não thì nếu như được bảo quản đầy đủ, nó đủ khả năng hoạt động khoảng 2 thế kỉ hoặc lâu hơn.
Các Robobrain được thiết kế giọng nói nhân tạo để giao tiếp, về sau nó còn dùng trong nhiều lĩnh vực khác, đặc biệt là để thiết kế với mục đích kéo dài sự sống của đám nhà giàu. Mặc dù theo lý thuyết thì Robobrain là một hình mẫu chiến đấu hoàn hảo, nhưng trong suốt toàn bộ lịch sử chúng chưa bao giờ đạt được như vậy, vì các xung đột giữa phần mềm và bộ não gốc.
Về mặt lý thuyết thì bộ não đã bị tẩy sạch nhưng kí ức cũ, nhưng trong thực tế thì một phần nhỏ tế bào đã cho thấy việc kháng cự, bằng cách giữ lại những phần tối thiểu của con người gốc. Điều này sau đó đã gây ra những xung đột trong hệ thống, khiến cho các Robobrain dần hình thành nên những tính cách thứ hai, có xu hướng bạo lực, bất tuân mệnh lệnh và trở nên điên loạn.
Trong cốt truyện Fallout 3 và 4 các bạn sẽ thấy điều này khá rõ, với các Robobrain có những hành vi kì cục, đi kèm cử chỉ, lời nói và các dấu hiệu cho thấy chúng có những nhân cách độc lập, khác xa với nội dung lập trình ban đầu. Giải thích một cách trực quan thì bộ não của Robobrain vẫn “sống”, nó vẫn phải chịu sự kiểm soát từ chủ, hoạt động ép buộc hoặc vô thức theo những mệnh lệnh có sẵn. Một phần nào đó thì các tính cách mới sẽ bắt đầu xuất hiện trong con Robobrain, biến nó thành một cá thể đặc biệt với máy móc và não bộ của con người.
Nhưng mặt tốt nhất của Robobrain về sau chính là kéo dài sự sống, nhiều người đã tìm được cách tách bộ não với đầy đủ kí ức khỏi cơ thể đang già cỗi, nuôi sống sống nó lớp vỏ của Robobrain để đạt tới cuộc sống bất tử. Vault 118 trong Fallou 4 là một ví dụ như vậy, khi nó là tập hợp của một nhóm người giàu có, nổi tiếng muốn tìm kiếm sự bất tử. Bọn họ đã tách bộ não của mình ra khỏi cơ thể, đặt nó vào mẫu Robobrain mới nhất, với giọng nói nhân tạo được lập trình để bắt chước bản gốc, như vậy những người này phần nào đó vẫn sống mãi.
Nhưng sự sống bất tử bên trong Robobrain không phải là không có tác dụng phụ, sau hơn 2 thế kỉ tách biệt bên trong Vault 118, những con Robobrain từng là người đã mất đi khả năng nhận biết thời gian và thực tế. Bọn họ chìm trong ảo tưởng của bản thân, dần dần xa rời tính cách gốc, bộ não chỉ giữ lại những kí ức ở thời son trẻ… theo một nghĩa nào đó là tồn tại như những cái máy, không có mục đích và không có sự sống.
Robobrain có thể nói như một cái nhà tù cầm chân bộ não, nơi kí ức và sự tự chủ của vật chủ bị giới hạn, trở nên điên cuồng hay tuyệt vọng với chính bản thân chúng. Robobrain được tạo ra là một cái máy, nhưng lại có bộ não của con người, chính sự đối lập ngay từ khi bắt đầu này đã định sẵn cho chúng một cuộc đời đầy bi kịch. Kí ức gốc của bạn tồn tại một cách mơ hồ, trong một cái vỏ bọc bằng thép, nghe theo những mệnh lệnh và thực hiện nó dù muốn hay không, tồn tại hàng trăm năm vô định như vậy trong một cái nhà tù là bộ não của chính mình.
Vốn dĩ ngay từ đầu sự tồn tại của Robobrain đã là cực kỳ phi nhân tính, trong các ghi chép về những trại nuôi não, thì những kẻ xấu số thường là đám tù nhân phạm tội nghiêm trọng. Chúng bị giam giữ ở những trại đặc biệt nằm sâu dưới lòng đất, bị giám sát và quản thúc nghiêm ngặt, với mục đích cuối cùng là tạo ra các bộ não đủ chuẩn để thực hiện Robobrain. Bạn có thể nói hành động này gần giống như là nuôi heo để giết thịt vậy, chỉ khác là mục tiêu giờ là con người và những kẻ “chăn nuôi” cũng là con người.
Các ghi chép cho thấy, đám tù nhân này không được coi như con người, mà giống như thú nuôi nhiều hơn, với đầy đủ các đặc tính như cân nặng, chiều cao, sức khỏe và các biểu hiện bệnh tật hoặc bất ổn về thần kinh. Các nhà khoa học theo dõi bọn tù nhân này, để đảm bảo chất lượng bộ não, hầu hết các nhân viên làm việc tại các trạm nghiên cứu không biết có gì đang xảy ra bên dưới, bọn họ chỉ lờ mờ phỏng đoán khi như tiếng gào thét và dùi khoan vào xương vang lên sau các bức tường.
Tôi yêu cốt truyện Fallout, với hàng tá các chi tiết rùng rợn như Robobrain, những thứ mà chỉ đọc một lần thôi đủ khiến bạn hết dám chơi game nữa luôn, game kinh dị nói chung chưa là cái đinh gì, với cái đống lore sặc mùi bệnh hoạn trong thế giới hậu tận thế này.