Mấy hôm nay hẳn các đồng bào đã nghe nhiều tới cái tên Steam Deck, hay một cái máy chơi game PC cầm tay vừa được Valve phát triển, với lời quảng cáo cho phép bạn chơi đủ các loại bom tấn trên PC mọi lúc mọi nơi.
Steam Deck đang được hype tới nóc, nhưng mà có cái nồi nhé vì Góc Hư Cấu cho rằng nó lại là một trò lừa gà nữa của Valve (Gaben) nữa mà thôi.
Thế Steam Deck là PC hay Handheld?
Đầu tiên bỏ qua các vấn đề thông số và quảng cáo về cấu hình, thì Góc Hư Cấu tôi thấy rất rõ ràng là cái Steam Deck này chỉ mạnh ngang ngửa PS4 hoặc hơn một chút là cao, điều đó có nghĩa là ok có nó thể chơi được hầu hết các game bom tấn hiện tại, nhưng max cấu hình thì không đâu. Trong tương lai khi các game AAA được phát triển trên nền next-gen, thì chắc Steam Deck vẫn miễn cưỡng chơi được, nhưng nó sẽ quay về vấn đề khác – đó là cái thứ này là PC cầm tay hay console cầm tay?
Valve ám chỉ rất rõ Steam Deck không phải hoàn toàn là máy chơi game cầm tay, mà là PC cầm tay vì ngoài việc chơi game, nó có thể cài hệ điều hành, cài các phần mềm phụ, lướt web, coi phim hoặc ti tỉ cái vớ vẩn khác như một cái PC bình thường. Nghe có vẻ hấp dẫn nhỉ, vì một thằng bần tiện như tôi khi biết tới vụ này, thì lại nghĩ ngay đến việc mình có thể download… crack cho Steam Deck cũng được nhỉ.
Nhưng vấn đề ở đây là, méo ai có nhu cầu đi mua một cái máy thiết kể handheld để dùng như PC cả, mục đích của handheld hay bất cứ cái console nào là nhằm tối giản thao tác, để người chơi giải trí tức thì khỏi cần quan tâm tới cài đặt. Nói thẳng ra là hầu hết các tính năng “cho PC” của Steam Deck, thì hầu hết là không dùng được do hạn chế về công cụ, đừng nói với tôi bạn tính vọc photoshop hay viết báo cáo trên cái màn hình bé tí đấy nhé,
Còn ai bảo Steam Deck có cổng lắp bàn phím với chuột thì xin thưa với anh, vậy thì sao anh không cầm cụ nó laptop ra cho nhanh, anh mua máy chơi game cầm tay “cho gọn” xong tính vác thêm mấy cái vớ vẩn đấy theo người phỏng? Thứ hai những tác vụ cơ bản như lướt web hay xem phim, thì smartphone và máy tính bảng là quá đủ rồi, tất nhiên Steam Deck có thêm thì cũng tốt nhưng đó chắc chắn không phải là thứ để bạn mong chờ, vì nó quá là tầm thường.

Steam Deck được quảng cáo là có thể sử dụng như một cái portable PC để cắm vào các thiết bị ngoại vi khác, một lần nữa lại phải nói, nếu bạn mua máy cầm tay mà để phục vụ nhu cầu đó, thì đúng là nhảm nhí cực độ. Mà thực tế thì với cái màn hình đồ đá, dung lượng pin không quá 3 giờ, thì nếu không cắm vào cái gì đó, chắc Steam Deck chẳng dùng vào việc gì được đâu.
Và bạn có để ý là phiên bản rẻ nhất của Steam Deck chỉ có dung lượng 64GB, các bản đắt tiền hơn mới có SDD (tối đa 512GB). Ờ thì bạn có thể gắn thẻ nhớ mirco vào nhưng mà chắc không thằng điên nào làm vậy chứ hả, chơi game thời buổi này mà không có SDD, thì khác gì ăn cơm sườn mà không có nước mắm. Từ đó suy cụ nó ra mức giá 399 USD mà Valve đưa ra hoàn toàn để lừa gà, bạn bắt buộc phải mua phiên bản 529 USD để có SDD mà còn chơi game ra hồn.
Rút gọn lại hết thì cuối cùng Steam Deck chỉ để phục vụ việc chơi các game của Steam, lại đừng có ông nội nào nói với tôi là tính cài giả lập cái gì đó vào nhé, vì mấy cái phần mềm tương tự như thế giờ có đầy trên smartphone rồi. Việc cắm mấy thứ hỗ trợ như bàn phím, chuột hay bộ cần gạt arcade là 100% vớ vẩn, vì nó đi ngược lại hoàn toàn tiêu chí của một thiết bị cầm tay là nhỏ gọn, còn nếu như bạn mua Steam Deck về xong cắm nó vào màn hình PC… thì Góc Hư Cấu tôi thực sự méo còn cái gì để bàn nữa.
Rồi thế nó có cái gì để chơi?
Có một thứ mà rất nhiều người không để ý khi nói về các máy console và handheld, đó là không quan trọng phần cứng hay các dịch vụ có tốt cỡ nào, mà vấn đề là cái hệ máy đấy có game gì để chơi. Hãy nhìn trường hợp của Playstation 4 và Xbox One, khi mà Sony đã đập cho Microsoft nhừ tử trong suốt vòng đời 2 hệ console này, chỉ đơn giản vì PS4 có nhiều game hay hơn, bất chấp Xbox One có rất nhiều dịch vụ đi kèm xịn sò.
Thế thì Steam Deck có cái gì để cạnh tranh với các máy handheld khác, ví dụ như ở đây là các sản phẩm của nhà Nintendo chẳng hạn. Như Góc Hư Cấu đã nói ở trên thì nó là một bản sao nhỏ hơn của PC, đồng nghĩa là tất cả game của nó sẽ lấy trực tiếp từ PC, cụ thể ở đây là tự thư viện Steam cho nó nhanh gọn. Nó lại quay sang câu chuyện khác, đó là trải nghiệm ra sao.

Chắc chắn méo ai muốn chơi game độc quyền trên cái màn hình bé tý như vậy, càng đừng nói chuyện vác mấy game AAA lên thứ của nợ này, trong khi chúng ta có thể kéo một cái màn PC full 8K lòi cả mắt. Vậy Steam Deck sẽ dùng vào việc chơi game khi đi đường hoặc xa con PC yêu dấu của mình, so sánh thì Nintendo Switch cũng làm được điều tương tự, vậy vấn đề chỉ còn là game độc quyền ra sao.
Bỏ qua mấy cái bom tấn thường sẽ được phát triển đa nền, thì cũng có một số game độc quyền chỉ dành riêng cho PC, cũng như rất nhiều game indie hay mà chỉ PC mới có chứ không lên console. Đây mới chính là thứ mà Steam Deck vượt trội hơn nhưng chiếc máy console khác, thí dụ như dạo gần đây Góc Hư Cấu rất thích một cái game indie mới có tên là Until We Die, mà muốn chơi nó mọi lúc mọi nơi chắc chỉ có thể nhờ tới Steam Deck mà thôi (mặc dù nếu tùy chỉnh một chút thì smartphone cũng làm được, nhưng lằng nhằng lắm).

Viễn cảnh ở trên nghe cũng khá là tuyệt vời nhỉ, xét theo số lượng game mà Steam đang có, thậm chí còn có thể đi xa hơn là những game trên Epic và cả PC nói chung. Như vậy cái điểm yếu “không có game độc quyền” của Steam Deck lại thành điểm mạnh, vì có thể nó sẽ không có những bom tấn hạng nặng (vì mấy cái đó chơi trên PC cho rồi), nhưng từng kia game mới chắc cũng đủ, với lại như Góc Hư Cấu đã nói ở trên chúng ta xài được crack mà, cái này thì sure kèo Steam Deck hơn đứt các console khác.
Nhưng kể cả có như vậy, thì các tựa game độc lập sẽ không phải là thứ giúp cho Steam Deck trụ vững lâu, đồng ý là số lượng của chúng rất nhiều và đa dạng, nhưng độ nổi tiếng thì không bao giờ bằng các bom tấn AAA. Ví dụ như PS4 có cả đống game độc quyền, nhưng Nintendo Switch ban đầu cũng rất chật vật, chỉ tới khi The Legend of Zelda: Breath of the Wild thì doanh số của nó mới tăng vọt lên.
Steam Deck sẽ không có game độc quyền hoặc nói thẳng ra sẽ chẳng ai thừa hơi phát triển cho một hệ máy là “clone” của PC, vậy sau khi phần hype ban đầu hết đi, Steam Deck chẳng còn cái gì cả ngoài một cái máy nửa nạc nửa mỡ, chơi game thì chẳng tới đâu mà làm việc cũng chẳng được. Người chơi sẽ dần cảm thấy chán vì những gì họ chơi trên Steam Deck đều có trên PC, đó là chưa kể game PC thì phát triển để phù hợp cho chuột và bàn phím, chứ không phải mấy kiểu điều khiển handheld như Steam Deck, khỏi nói cũng biết bất hợp lý rồi.
Mọi thứ của Steam Deck đều rất tốt… ở mặt lý thuyết, nó đang rất là hype vì đến từ Valve cũng như các viễn cảnh sáng rực rỡ như mặt trời chân lý, từ cấu hình “cao”, giá rẻ (cho phiên bản chắc chắn méo dùng được), tương thích ngược, được tự cài hệ điều hành và ti tỉ thứ khác. Tất cả chỉ để nhằm phục vụ cho mục đích tạo ra một cái PC cầm tay, thứ cm nó đã sai bét ngay từ đầu.